W dobie narastających problemów związanych z zanieczyszczeniem środowiska i zmianami klimatycznymi edukacja ekologiczna odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu świadomych postaw społecznych.
W Polsce generujemy rocznie około 13 milionów ton odpadów komunalnych, z czego wciąż zbyt mały procent trafia do recyklingu. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w 2022 roku tylko 42% odpadów komunalnych zostało poddanych recyklingowi, a unijny cel na 2035 rok zakłada osiągnięcie poziomu 65% wagowo. To pokazuje, jak wielką rolę odgrywa edukacja i zmiana nawyków społeczeństwa w zakresie segregacji i ograniczania ilości odpadów.
Międzygminny Związek Celowy z siedzibą we Włodawie od lat angażuje się w działania edukacyjne na rzecz ochrony środowiska. Jednym z przykładów skutecznej inicjatywy jest realizowany projekt pn. EKO PRZESTRZENIE, który objął placówki oświatowe i kulturalne w gminach zrzeszonych w Związku. Projekt dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie (WFOŚiGW) w ramach Programu Regionalnego Wsparcia Edukacji Ekologicznej, angażuje społeczności 10 placówek oświatowych do aktywnego działania na rzecz środowiska.
Edukacja przez działanie – przykłady aktywności ekologicznych
Jedną z placówek uczestniczących w projekcie jest Zespół Szkół w Sławatyczach oraz działające przy nim Publiczne Przedszkole Samorządowe. Uczniowie i nauczyciele w ramach inicjatyw ekologicznych podejmują szereg działań, które uczą praktycznych rozwiązań w zakresie ochrony środowiska.
Ekologiczne rękodzieło – edukacja poprzez kreatywność
Dzieci z przedszkola wykonały bałwanki ekologiczne z plastikowych kubeczków, co pokazało im, że nawet odpady mogą być ponownie wykorzystane w kreatywny sposób. Uczniowie klasy V pod opieką wychowawcy, własnoręcznie szyli ekologiczne torby na zakupy ze starych materiałów, które każdy miał w domu. Celem tej akcji było uświadomienie, że zamiast używać jednorazowych, plastikowych toreb, warto korzystać z wielorazowych, własnoręcznie wykonanych alternatyw. Dzięki temu dzieci zrozumiały wartość upcyklingu i odpowiedzialnego podejścia do odpadów.
Sportowa rywalizacja z ekologicznym przesłaniem
Nauczyciel wychowania fizycznego wprowadził do zajęć elementy ekologii, organizując zawody sportowe, które promowały recykling i odnawialne źródła energii. Wśród konkurencji znalazły się m.in.: eko-wyścig worków – bieg w workach na śmieci, które po zawodach trafiały do segregacji i recyklingu, rzut korkiem do celu – zabawa promująca recykling plastikowych korków oraz sprzątanie na czas – drużynowe porządkowanie terenu połączone z segregacją odpadów.
Ekologiczna odpowiedzialność od najmłodszych lat
Nie tylko uczniowie szkół podstawowych, ale także przedszkolaki aktywnie włączają się w działania na rzecz środowiska. W ramach projektu EKO PRZESTRZENIE, dzieci z przedszkola w Sławatyczach sadziły drzewa i rośliny ozdobne, które stały się częścią ich otoczenia. Przedszkolaki nauczyły się, jak pielęgnować rośliny, aby nie uschły, oraz jak istotną rolę pełnią one w przyrodzie. Dzięki temu już od najmłodszych lat kształtują postawy odpowiedzialności za środowisko i troski o naturę.
Efekty projektu i dalsze kroki
Projekt EKO PRZESTRZENIE to doskonały przykład na to, jak skutecznie można łączyć edukację ekologiczną z praktycznym działaniem. Dzięki zaangażowaniu nauczycieli, uczniów i rodziców, placówki biorące udział w projekcie nie tylko zwiększają świadomość ekologiczną, ale również realnie wpływają na zmniejszenie ilości odpadów i lepsze gospodarowanie zasobami.
Z rozmów przeprowadzonych z nauczycielami, uczniami uczestniczącymi w programach edukacji ekologicznej wynika, że coraz większą uwagę przywiązuje się do segregacji odpadów w domu. Pokazuje to, że edukacja ekologiczna przekłada się na realne zmiany społeczne i nawyki, które w przyszłości mogą przyczynić się do zmniejszenia negatywnego wpływu człowieka na środowisko.
Międzygminny Związek Celowy z siedzibą we Włodawie nie ustaje w działaniach na rzecz ekologii i planuje kolejne inicjatywy wspierające rozwój edukacji ekologicznej na terenie gmin zrzeszonych w Związku. Tylko dzięki wspólnym wysiłkom społeczności lokalnych, placówek edukacyjnych i samorządów możemy skutecznie dążyć do lepszego jutra dla naszej planety.
